post-growth normal

Zo voelt het post-kapitalisme

Een terugblik op onze experience met Donnie Maclurcan

Er zijn momenten waarin je voelt dat de wereld anders kan. Dat gevoel overheerste afgelopen vrijdag 19 september toen ruim 50 mensen samenkwamen voor een post-growth experience met Donnie Maclurcan, directeur van het Post Growth Institute

Het gevoel van een eerlijke economie

Donnie begon niet met theorie of modellen, maar met een fundamenteel inzicht: iedereen voelt van nature hoe een eerlijke economie eruitziet. Een economie die circulair is, waarin geld rondgaat en waarde wordt gedeeld, niet één waarin rijkdom zich lineair ophoopt bij een kleine groep terwijl de rest achterblijft. Toch is ons huidige economische model precies zo lineair ingericht – en daarmee fundamenteel niet-duurzaam.

Deze openingsstelling raakte iets herkenbaars. Want inderdaad, ergens weten we allemaal dat het huidige systeem niet klopt, dat het niet eerlijk voelt. Wat volgde was een ervaring die ons liet voelen hoe het wel zou kunnen.

Mini college post-growth economics

Van reflectie naar markt

Donnie nam ons mee in een zorgvuldig opgebouwde experience. We begonnen met reflectie op onszelf, maakten kennis met elkaar, en deden toen iets bijzonders: een Offers and Needs Market. Deze methode van het Post Growth Institute is een proces waarbij mensen hun passies, kennis, vaardigheden, middelen en behoeften met elkaar delen en uitwisselen.

Het was fascinerend om te zien hoe snel er verbindingen ontstonden. Mensen die elkaar niet kenden, begonnen spontaan samen te werken, hulp aan te bieden, kennis te delen. Het voelde natuurlijk, vanzelfsprekend zelfs. Donnie’s aanpak was steeds hetzelfde: eerst ervaren, dan pas inzicht krijgen. Zo leerden we niet alleen intellectueel, maar voelden we ook hoe een andere economie werkt.

De logica van post-kapitalisme

Na deze ervaring volgde een mini-college post-growth economics dat de theoretische basis legde. Donnie legde helder uit hoe ons huidige systeem werkt: geld = schuld. In een kapitalistisch systeem leidt dit er automatisch toe dat geld zich opstapelt bij een kleine groep, terwijl schuld bij een grote groep terechtkomt. Dit is geen bug in het systeem, maar een feature.

Een post-kapitalistisch system is trouwens echt wat anders dan communisme, benadrukte Donnie. Bij communisme centraliseert macht zich in een staatsmodel. Post-kapitalisme doet dat niet. Het sluit marktwerking en competitie niet uit, maar zorgt ervoor dat geld blijft circuleren in plaats van op te hopen. Het is geen utopie, maar een praktische hervorming van hoe we economisch samen leven.

De post-kapitalistische wereld is er al

Het meest hoopgevende moment kwam toen Donnie voorbeelden gaf van organisaties die al volgens post-kapitalistische principes werken. IKEA, Patagonia, de vroegere Ford Foundation – deze not-for-profit organisaties bewijzen dat een andere manier van ondernemen niet alleen mogelijk is, maar ook succesvol kan zijn. Al deden ze de wenkbrauwen ook wel fronsen. IKEA is niet voor iedereen het toonbeeld van een duurzame wereld.

Nog boeiender was zijn voorbeeld van de “Move Your Money” campagne in de Verenigde Staten. Mensen verplaatsten hun geld van for-profit banken naar credit unions. Het resultaat? Een directe invloed op de geldstromen in de economie. Een mooi voorbeeld van hoe je met praktische keuzes het financiële systeem kan veranderen.

Vieren en verder bouwen

Deze middag vierden we tegelijkertijd de tweede verjaardag van Stichting Post-X Society. Twee jaar waarin we hebben verkend, geëxperimenteerd en verbindingen hebben gelegd rond de vraag: hoe bouwen we samen aan de toekomst en een democratische samenleving?

Het event toonde aan dat we niet alleen over nieuwe visies dromen, maar die ook daadwerkelijk kunnen ervaren.

Living Post-Growth experience

Doe mee

De middag eindigde, maar wij gaan door. Wil je meebouwen? Er zijn concrete manieren om mee te doen:

  • Word lid van onze Signal community: Blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en verbind je met gelijkgestemden via onze communities
  • Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: Ontvang regelmatig updates over post-kapitalistische initiatieven en evenementen

Want zoals Donnie ons liet ervaren: de post-kapitalistische wereld is geen ver toekomstbeeld, maar is al aan het ontstaan. En dat gevoel, dat is waar de verandering begint.